De herfst is de perfecte tijd om uw sauna goed te verzorgen en voor te bereiden op het komende winterseizoen. Naast schoonmaken, oliën en andere noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden, zijn de saunastenen een van de belangrijkste details. Deze bepalen niet alleen de kwaliteit van de stoom en de warmteverdeling, maar ook de levensduur van de kachel zelf. Voor een zo aangenaam en veilig mogelijke sauna-ervaring is het belangrijk om de stenen correct te stapelen. Goed geprepareerde stenen kunnen het energieverbruik verlagen, de luchtkwaliteit verbeteren en zorgen voor meer comfort, zelfs tijdens langere saunasessies.
Waarom is het opstapelen van saunastenen belangrijk?
Regelmatige saunagangers staan er waarschijnlijk niet bij stil dat de stenen waarop water wordt gegoten een soort puzzel vormen die een aanzienlijke invloed heeft op de warmte- en stoomkwaliteit in de sauna. Het juiste type stenen en de juiste plaatsing ervan dragen bij aan een betere warmte-accumulatie en gelijkmatige afgifte. Het plaatsen van meerdere saunastenen is ook noodzakelijk om de luchtstroom tussen de stenen te behouden, waardoor de kachel goed kan werken en zo de levensduur wordt verlengd.
Door de selectie van de saunastenen op basis van de eisen ontstaat een balans tussen warmte, stoomintensiteit en duurzaamheid van de stenen. Zo kunnen wij genieten van een aangename en ontspannende sauna-ervaring.
Heeft het type kachel (houtgestookt of elektrisch) invloed op de stoom en de opbouw van de saunastenen?
Beide kachels kunnen stenen goed verhitten, maar er zijn een paar verschillen. Een daarvan is de verwarmingstemperatuur van de saunastenen. Bij een houtkachel bereiken de stenen meestal een temperatuur van 500-700 °C, waardoor de stoom bijzonder intens is en zelfs scherper wordt ervaren. Het tweede en even belangrijke verschil is de gelaagdheid van de stenen. Bij dit type kachel is het erg belangrijk om grotere stenen aan de onderkant te gebruiken en openingen te laten voor een betere luchtcirculatie, omdat een houtkachel de warmte niet gelijkmatig verdeelt.
De verwarmingstemperatuur van elektrische kachels ligt aanzienlijk lager, namelijk rond de 300-400 °C, wat resulteert in mildere stoom. Dankzij de gelijkmatig verdeelde temperatuur kan dit type kachel een constante warmte en gelijkmatigere stoom handhaven. Bij het stapelen van de stenen worden middelgrote saunastenen onderin geplaatst en kleinere stenen erbovenop, zodat ze sneller opwarmen.
TOP 3 stapelschema's en kacheltypen (elektrisch, houtgestookt)
Er zijn meerdere manieren om stenen te stapelen, maar hier hebben we de populairste opties geselecteerd, die u kunt aanpassen aan uw eigen saunakachel.
Klassieke gelaagdheid
Klassieke gelaagdheid begint met grote stenen (ongeveer 10-15 cm), die dienen als een solide basis voor andere stenen. Middelgrote stenen (ongeveer 5-10 cm in diameter) worden in het midden geplaatst en de kleinste stenen worden aan de oppervlakte geplaatst, omdat ze snel opwarmen en warmte goed vasthouden. Bij deze methode, net als bij andere gelaagdheidsmethoden, moeten vlakkere stenen verticaal worden geplaatst.
Deze evenwichtige gelaagdheid is vooral geschikt voor elektrische kachels, maar is ook geschikt voor kleinere houtkachels die geen grote luchtstroom of extra openingen nodig hebben.
Luchtstroom optimaliserende gelaagdheid
Deze gelaagdheid vereist ook stenen van verschillende groottes. De grootste stenen worden onderin geplaatst, omdat ze grotere openingen voor luchtcirculatie overlaten. In het midden worden gemengde (middelgrote en kleinere) steenfracties geplaatst voor een gelijkmatigere warmteverdeling. Bovenaan bevinden zich de heetste saunastenen, zoals gabbrodiabaas of basalt, die bijdragen aan een betere warmteoverdracht en betere stoomproductie.
Deze plaatsing van stenen is het meest geschikt voor houtkachels, omdat ze de warmte niet gelijkmatig afgeven. Luchtspleten tussen de stenen zijn daarom nodig voor een betere circulatie. De gelaagdheid die de luchtstroom optimaliseert, zorgt er ook voor dat de kachel sneller opwarmt en de stoom zacht en gelijkmatig wordt.
Intensieve stoomlagen
Voor dit type gelaagdheid zijn geen nieuwe uitvindingen nodig. De stenen worden onderin en in het midden geplaatst, zoals bij klassieke gelaagdheid (de grootste onderin en de middelgrote in het midden), maar er wordt een dichte laag kleinere stenen bovenop geplaatst. Met deze rangschikking van saunastenen verdampt het water gelijkmatig vanaf een groter oppervlak, wat resulteert in overvloedige en "natte" stoom.
Deze steenopstelling is geschikt voor zowel houtkachels als elektrische kachels. In het eerste geval worden de stenen intenser verhit en produceren ze een zeer dichte stoom; in het tweede geval is deze opstelling, hoewel de temperatuur van de stenen lager is, een uitstekende keuze wanneer een intenser effect gewenst is.
Welke saunastenen moet u kiezen: gespleten of gepolijst?
Saunastenen kunnen gespleten of gepolijst zijn. Het verschil tussen de twee is belangrijk voor zowel het praktische gebruik als de effectiviteit in de sauna.
De meeste fabrikanten adviseren om verschillende formaten te gebruiken : plaats gepolijste stenen op de bovenste laag van de kachel en gebroken stenen op de onderste laag voor een optimale stoomverdeling en warmtebehoud.
Eigenschappen van gespleten stenen:
- Oneffen oppervlak, scherpe randen.
- Water verspreidt zich sneller en verdampt onmiddellijk.
- Sterker stoomeffect – de sauna lijkt ‘levendiger’ en produceert een intensere stoomstoot.
- Aanbevolen voor de hoofdlaag in de kachel.
Eigenschappen van gladde (gepolijste) stenen:
- Glad oppervlak: water loopt gemakkelijker weg.
- Langzamere verdamping: de stoom is zachter, maar niet zo intens.
- Geschikt voor kachels met een diepere stenen bak: deze wordt bovenop geplaatst zodat het water door de hetere, gemalen stenen eronder kan stromen.
- Wordt gebruikt voor esthetische doeleinden – ziet er mooier en netter uit.
Kachelaccessoires en schoorstenen – net zo belangrijk als saunastenen
Om niet alleen stoom van hoge kwaliteit te garanderen, maar ook een veilig gebruik van de sauna, is het belangrijk om rekening te houden met andere elementen, waarvan kachelaccessoires en schoorstenen de belangrijkste zijn. Tot de belangrijkste kachelaccessoires behoren beschermplaten, steenhouders, kachelbeschermplaten, trays, roosters en andere accessoires die u helpen de saunastenen handiger te plaatsen, de levensduur van de kachel te verlengen en een veilige omgeving te creëren voor elke saunabezoeker.
Bij een frequent saunabezoek is het erg belangrijk om niet alleen de stenen, maar ook de schoorstenen te onderhouden. Deze zijn nodig voor een goede trek en veilige rookafvoer uit de ruimte. De herfst is de ideale tijd om deze te inspecteren, roet te verwijderen en de dichtheid te controleren, zodat de sauna aangenaam, ontspannend en veilig voor uw gezondheid blijft tijdens de komende winter.
